گشنیز

۱- کاهش اضطراب و استرس

کاربردهای بالینی بنزودیازپین‌ها به عنوان ضد اضطراب با عوارض جانبی ناخواسته آن‌ها محدود می‌شوند. در طب سنتی ایران گشنیز برای تسکین اضطراب و بی‌خوابی توصیه شده است.
در سال ۲۰۱۱ مطالعه‌ای با هدف آزمایش اثر ضد اضطرابی عصاره آبی دانه گشنیز در مدل حیوانی انجام و نتیجه آن در مجله IJRPC منتشر شد.
اثر ضد اضطراب عصاره آبی دانه های گشنیز در دوزهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم، درون صفاقی) در موش‌های آلبینو جنس نر با استفاده از تست elevated plus- maze آزمایش شد. مدل رفتاری elevated plus- maze ابزاری برای سنجش اضطراب است. در این مدل رفتاری، عصاره آبی در دوز ۲۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم) اثر ضد اضطرابی نشان داد.

۲- ضد افسردگی 

مطالعه‌ای با هدف آزمایش مکانیسم احتمالی عملکرد عصاره آبی دانه گشنیز بر سیستم عصبی مرکزی موش‌ها انجام شد. براساس نتایج گشنیز اثر شبه ضد افسردگی داشت و در دوزهای ۲۰۰ و ۴۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم، خوراکی) به‌طور قابل توجهی زمان بی‌حرکتی را در طول آزمون معلق ماندن دُم (TST)کاهش داد. عصاره دی اتیل اتر دانه‌های گشنیز اثر ضد افسردگی قابل توجه‌تری نسبت به عصاره آبی نشان داد. مکانیسم عملکرد گشنیز می‌تواند به افزایش در سطوح نورآدرنالین و سروتونین در هیپوکامپ و قشر جلویی مغز مرتبط شود. این مطالعه در سال ۲۰۱۱ انجام و نتایج آن در مجله International Journal of Research in Ayurveda and Pharmacy منتشر شد.

۳- بهبود کیفیت خواب 

عصاره‌های آبی، هیدروالکلی و روغن ضروری دانه‌های گشنیز فعالیت آرامبخش- خواب‌آور دارند. عصاره‌های آبی، هیدروالکلی و روغن ضروری دانه‌های گشنیز (۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم) به طور داخل صفاقی در موش‌های آلبینو جنس نر، ۳۰ دقیقه قبل از تزریق پنتوباربیتال (مسکن یا خواب‌آور کوتاه اثر،۴۰ میلی گرم بر کیلوگرم) به کار برده شدند. تأخیر در به خواب رفتن و طول مدت خواب ثبت شدند. عصاره آبی مدت زمان خواب ناشی از پنتوباربیتال را در دوزهای ۲۰۰، ۴۰۰ و ۶۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم) طولانی کرد. عصاره هیدروالکلی در دوزهای ۴۰۰ و ۶۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم) زمان خوابیدن ناشی از پنتوباربیتال را در مقایسه با گروه تحت درمان با سالین افزایش داد. روغن ضروری مدت زمان خواب ناشی از پنتوباربیتال را فقط در دوز ۶۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم) افزایش داد.

۴- ضد تشنج 

در سال ۲۰۰۰ اثرات ضد تشنج عصاره‌های آبی و اتانولی دانه‌های گشنیز در موش‌ها به منظور ارزیابی کاربرد سنتی این گیاه مطالعه و نتایج آن در مجله Archives of Iranian medicine منتشر شد. آزمون پنتیلن تترازول (PTZ) برای تشخیص اثرات ضد تشنج استفاده شد.
هر دو عصاره های آبی و اتانولی شروع تشنج‌های کلونیک (نوعی از تشنج) را به تأخیر انداخت و فعالیت ضد تشنجی عصاره های با دوز بالا (۵ میلی گرم بر کیلوگرم) مشابه فنوباربیتال (قرصی برای درمان انواع مختلف صرع به خصوص در کودکان) در دوز ۲۰ (میلی گرم بر کیلوگرم) در آزمون PTZ بود. نتایج تاکید دارند که عصاره های آبی و اتانولی دانه های گشنیز اثر مفیدی بر تشنج دارند.

۵- ضد میکروب 

اثر ضد باکتریایی عصاره‌های آبی و اتانولی بخش‌های مختلف گشنیز در برابر ۹ باکتری بیماری‌زای متفاوت که از ادرار، خون، مدفوع و مایع مغزی- نخاعی بیماران مختلف جداسازی شده بودند مطالعه شد. باکتری‌ها شامل Burkhella capacia، اشرشیاکلی، آنتروباکتر کلواکه، Gamella morbillorum، استرپتوکوک‌های آلفا – همولیتیک، کلبسیلا پنومونیه، پروتئوس میرابیلیس، استرپتوکوک پنومونی و سالمونلا تیفی بودند. عصاره آب سرد دانه‌های گشنیز اثر مهاری برعلیه برخی باکتری‌های تحت آزمایش داشت. به عبارت دیگر، عصاره‌های اتانولی دانه‌ها، برگ‌ها و ساقه‌ها طیف وسیعی از فعالیت ضدباکتریایی را نشان دادند و بالاترین مقادیر ناحیه مهاری برعلیه باکتری‌های کلبسیلا پنومونیه (Klebsiella pneumonia) و پروتئوس میرابیلیس (Proteus mirabilis) ثبت شد.

۶- بهبود عملکرد مغز

اعتقاد بر این است که گشنیز می‌تواند برخی از درجات فراموشی را در کودکی که مادرش در طول بارداری گشنیز مصرف کرده، القاء نماید. مطالعه‌ای با هدف ارزیابی اثر عصاره دانه گشنیز بر یادگیری در موش‌های نسل دوم انجام و نتایج آن در سال ۲۰۱۱ در مجله Psychology Research and Behavior Management منتشر شد.
عصاره اتانولی ۲ درصد گشنیز در روغن آفتابگردان به عنوان روغن حامل حل شد و به موش‌های مادر در دوز ۱۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم، درون صفاقی) در طول دوره شیردهی به مدت ۲۵ روز در فواصل ۵ روزه تزریق شد. پس از تغذیه موش‌های نوزاد با شیر مادر، یادگیری آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت.
اگرچه عصاره گشنیز اثر منفی در کوتاه مدت (۱ ساعت) پس از دوره آموزشی نشان داد ولی یادگیری موش‌ها را در ارزیابی‌های بعدی (۲۴ ساعت و ۱ هفته پس از دوره آموزشی) تقویت کرد. در نتیجه گشنیز یادگیری را در طول دوره زمانی کوتاه پس از آموزش بهبود نمی‌دهد، اما یادگیری پس از مصرف گشنیز در طولانی مدت می‌تواند بهبود یابد.

۷- افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی 

اثر پیش تغذیه با پودر دانه گشنیز (CSP) در سطح ۱۰ درصد بر استرس اکسیداتیو ناشی از هگزا کلرو سیکلو هگزان (HCH) در کبد رت مطالعه و نتایج آن در سال ۲۰۰۱ در مجله Nutrition Research منتشر شد. پیش تغذیه با CSP افزایش در محتواهای دی اِن‌های کونژوگه (CDS)، هیدروپراکسید و مالون دی آلدهیدِ (MDA) ناشی از HCH در کبد را کاهش داد. نتایج گزارش شده اثر آنتی اکسیدانی دانه های گشنیز را در برابر شکل‌گیری رادیکال های آزاد ناشی از HCH در کبد رت را استنباط می کنند.
در مطالعه‌ای دیگر اثر آنتی اکسیدانی دانه‌های گشنیز در رت‌های تغذیه شده با رژیم غذایی پرچرب مورد مطالعه قرار گرفت. کاهش قابل توجه در سطوح پراکسیدهای لیپید، اسیدهای چرب آزاد و گلوتاتیون، در مقایسه با گروه کنترل، مشاهده شد در حالیکه فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی افزایش یافت.

۸- تنظیم کلسترول خون

عملکرد کاهنده لیپید و آنتی اکسیدانی گشنیز در خرگوش های تغذیه شده با کلسترول مورد بررسی قرار گرفت. تغذیه با کلسترول (۵۰۰ میلی گرم / کیلوگرم/ وزن بدن/ روزانه) به مدت ۱۲۰ روز افزایشی در سطوح کلسترول کل، فسفولیپید، تری گلیسرید، کلسترول LDL و کلسترول VLDL سرم ایجاد کرد در حالیکه نسبت کلسترول HDL به طور قابل توجهی نسبت به گروه کنترل کاهش یافت. تغییرات در پارامترهای آنتی اکسیدانی همزمان با افزایشی در پراکسیداسیون لیپید کبدی و کاهش در گلوتاتیون (GSH) و فعالیت کاتالاز رخ داد.
پس از درمان با عصاره متانولی ۷۰ درصد گشنیز در دوز ۵۰۰ (میلی گرم / کیلوگرم/ وزن بدن/ روزانه)، سطح پراکسیداسیون لیپید کاهش یافت درحالیکه محتوای گلوتاتیون و فعالیت کاتالاز بالارفت. پس از مصرف گشنیز کاهش در پروفایل لیپید سرم و افزایش نسبت HDL مشاهده شد. تغذیه با عصاره گشنیز دفع مدفوعی کلسترول و فسفولیپیدها را افزایش داد.

۹- ضد التهاب

پتانسیل ضدالتهابی روغن گشنیز در آزمون The Ultraviolet (UV) Erythema در شرایط in vivo (درون بدن موجود زنده) بررسی شد. آزمون The Ultraviolet (UV) Erythema یکی از متداول ترین روش ها برای بررسی توانایی ضدالتهابی فرآورده های پوستی موضعی در شرایط in vivo است.
۴۰ داوطلب در این مطالعه شرکت داده شدند. نواحی مورد آزمایش در پشت بدن تحت تابش اشعه فرابنفش B (UV-B) در دوزی مشخص قرار گرفتند. پس از آن، نواحی مورد آزمایش به مدت ۴۷ ساعت با لیپو‌لوسیون حاوی ۰/۵ یا ۱ درصد روغن گشنیز تحت درمان قرار گرفتند.
هیدروکورتیزون (۱ درصد) و بتامتازون والرات (۰/۱ درصد) در دارونما به عنوان نمونه کنترل مثبت استفاده شدند.
اثر مواد آزمون بر اِریتمای (قرمزی غیرطبیعی پوست در مواردی مانند التهاب) ناشی از اشعه UV پس از ۴۸ ساعت اندازه‌گیری شد.
علاوه بر این، تحمل‌پذیری پوست نسبت به فرآورده‌های مورد آزمایش بر پوستی که تحت تابش نبود مورد ارزیابی قرار گرفت. در مقایسه با دارونما، لیپو‌لوسیون حاوی ۰/۵ درصد روغن گشنیز به طور قابل توجهی اریتمای ناشی از فرابنفش را کاهش داد، اما تأثیر آن به اندازه‌ی هیدروکورتیزون نبود. تحمل‌پذیری پوست نسبت به هر دو غلظت روغن گشنیز بسیار عالی بود.

۱۰- ضد درد

مطالعه ای با هدف بررسی نقش گشنیز بر درد حاد و مزمن با روش آزمون فرمالین در موش‌ها انجام و نتایج آن در سال ۲۰۰۴ در مجله Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences منتشر شد.
در این مطالعه ۳۵ موش آلبینو جنس نر در ۵ گروه استفاده شدند. عصاره گشنیز (۱۰۰ و ۲۰۰ میلی گرم / کیلوگرم) یا سالین به طور داخل صفاقی ۳۰ دقیقه پیش از آزمون فرمالین تزریق شدند. ملاک‌های ارزیابی درد مدت زمان لیسیدن و بالا نگه داشتن پا در طی مراحل حاد (۵ دقیقه اول) و مزمن (۱۵ تا ۴۰ دقیقه) بعد از تزریق فرمالین (۲۵ میکرولیتر از محلول ۵%) در پنجه راست حیوان بود.
براساس نتایج عصاره گشنیز اثر ضد درد بر درد حاد و مزمن در هر دو دوز داشت اما دوز بالاتر مؤثرتر بود. بنابراین عصاره گشنیز می تواند درد حاد و مزمن ناشی از تزریق فرمالین را تعدیل کند.

۱۱- تنظیم قند خون

دانه‌های گشنیز به عنوان دارویی سنتی برای درمان دیابت استفاده می‌شوند. ویژگی آنتی اکسیدانی و به‌دام اندازی/ حبس رادیکال‌های آزاد دانه‌ها در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شد و همچنین اثر مصرف دانه‌ها بر استرس اکسیداتیو در کلیه رت‌های دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد.
گنجاندن پودر دانه در رژیم غذایی منجر به پایین آمدن قابل توجه گلوکز خون و بالا رفتن سطوح انسولین در رت‌های دیابتی شد. همزمان اثر مفید بر تعادل اکسیدان – آنتی اکسیدان در کلیه نیز مشاهده شد. افزودن پودر دانه گشنیز نه تنها فرایند آسیب پراکسیداسیونی را مهار کرد بلکه به طور قابل توجهی آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و سطوح آنتی اکسیدان را در رت‌های دیابتی مجدد فعال کرد.
همچنین دانه‌ها “فعالیت به‌دام اندازی” در برابر سوپراکسیدها و رادیکال‌های هیدروکسیل در روشی وابسته به غلظت نشان دادند.
مطالعات نشان دادند که تخریب جزایر پانکراس در رت‌های دیابتی تحت درمان با پودر دانه گشنیز نیز کاهش یافت. نتایج نشان دادند که دانه‌های گشنیز علاوه بر ویژگی‌های ضد قند خون بالا، ویژگی‌های آنتی اکسیدانی نیز دارند.

۱۲- بهبود عملکرد قلب و عروق

اثر پیشگیرانه گشنیز بر آسیب قلبی از طریق مدل سمیت قلبی ناشی از ایزوپروترنول (نوعی داروی قلبی) در رت‌های جنس نر مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج آن در مجله Food and Chemical Toxicology منتشر شد. رت‌ها با عصاره متانولی دانه‌های گشنیز در دوزهای ۱۰۰، ۲۰۰ یا ۳۰۰ (میلی گرم بر کیلوگرم، خوراکی) به مدت ۳۰ روز تحت درمان اولیه قرار گرفتند و پس از آن در ۲ روز آخر به آن ها ایزوپروترنول (۸۵ میلی گرم / کیلوگرم وزن بدن) داده شد.
رت‌های درمان شده با ایزوپروترنول افزایش پراکسیداسیون لیپید، کاهش سطوح آنتی اکسیدان‌های درون‌زا و ATPآزها در بافت قلبی همراه با افزایش لیپیدهای پلاسما و شاخص‌های آسیب قلبی را نشان دادند. در رت‌های تحت درمان اولیه با گشنیز (دوزهای ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) نسبت به تمامی این تغییرات به طور قابل توجهی پیشگیری یا استقامت ایجاد شد. نتایج نشان دادند که عصاره متانولی گشنیز توانایی جلوگیری از انفارکتوس میوکاردی (حمله قلبی) را دارد.

۱۳- تسکین زخم معده

اثر درمان اولیه با گشنیز بر صدمات مخاطی معده ناشی از سدیم‌کلرید، سدیم‌هیدروکسید، اتانول، ایندومتاسین و تجمع ترشحات اسیدی معده به دلیل انسداد پیلور (انسداد خروجی معده) در رت‌ها بررسی شد. درمان اولیه در دوزهای خوراکی ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم، باعث محافظت در برابر زخم معده و تجمع ترشحات اسیدی معده ناشی از انسداد پیلور شد.
اثر محافظتی در برابر آسیب ناشی از اتانول بر بافت معده می‌تواند به دلیل ویژگی حبس رادیکال آزاد ترکیبات آنتی اکسیدانی مختلف (لینالول، فلاوونوییدها، کومارین ها، کاتچین ها، ترپن ها و ترکیبات پلی فنولی) موجود در گشنیز باشد.

۱۴- بهبود عملکرد کبد

اثر پودر دانه گشنیز (CSP) بر استرس اکسیداتیو ناشی از دی متیل هیدرازین (DMH) و سمیت در رت‌ها بررسی شد. رت ها به مدت ۱۲ هفته تحت درمان نگه‌داری شدند. نتایج نشان داد که مصرف DMH منجر به افزایش در پراکسیداسیون لیپید کبدی مرتبط با کاهش در سطوح گلوتاتیون (GSH)، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز و گلوکز-۶-فسفات دهیدروژناز شد.
ترکیب پودر دانه گشنیز ۱۰ درصد و دی متیل هیدرازین (DMH)، مالون دی آلدهید (MDA) را در بافت کبد به طور قابل توجهی در مقایسه با رت‌هایی که فقط دی متیل هیدرازین مصرف کردند، کاهش داد. کاهش در فعالیت‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز ناشی از DMH با مصرف پودر دانه گشنیز ۱۰ درصد نرمال شد. ترکیب پودر دانه گشنیز و دی متیل هیدرازین (DMH) باعث کاهش قابل توجهی در مالون دی آلدهید و افزایش در فعالیت کاتالاز در مقایسه با گروه کنترل شد.
دانه‌های گشنیز باعث اثرات مفید از طریق کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از دی متیل هیدرازین و افزایش در میزان عوامل آنتی اکسیدانی/ سم‌زدا در بافت‌ها شد.

۱۵- ادرارآور

فعالیت دیوریتیک (ادرارآور) حاد عصاره آبی دانه گشنیز در رت‌ها ارزیابی شد. عصاره آبی دانه گشنیز از طریق تزریق داخل وریدی مداوم (۱۲۰ دقیقه) در دو دوز (۴۰ و ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم) در رت‌های ویستار تحت بیهوشی به کار برده شد. فوروزماید (۱۰ میلی گرم / کیلوگرم)، یک داروی استاندارد ادرارآور به عنوان داروی مرجع استفاده شد. دفع آب و الکترولیت‌ها (سدیم، پتاسیم و کلراید) در ادرار و نرخ فیلتراسیون گلومرولی (برابر با دفع کراتینین) مشخص شد. عصاره آبی خام دانه های گشنیز میزان تولید ادرار، دفع الکترولیت‌ها و نرخ فیلتراسیون گلومرولی را در روش وابسته به دوز افزایش داد. قابلیت فوروزماید به عنوان یک عامل “ادرارآور” و “دفع‌کننده املاح از طریق ادرار” بیشتر بود. به نظر می‌رسد مکانیسم عمل عصاره گیاه مشابه مکانیسم عمل فوروزماید باشد.

۱۶- ترمیم و جلوگیری از پیری پوست

اثر محافظتی گشنیز در برابر ضایعات پوستی مشابه درماتیت تماسی (CD) ناشی از ۲،۴- دی‌نیتروکلروبنزن در موش ها مطالعه شد. استفاده گشنیز در دوزهای ۱-۰/۵ درصد بر پوست پشت بدن موش‌ها، پیشرفت ضایعه پوستی مشابه درماتیت تماسی را مهار کرد. گشنیز پیشرفت این ضایعه پوستی را در موش ها از طریق تنظیم واسطه‌های ایمنی مهار کرد و می‌تواند درمان جایگزین مؤثری برای بیماری‌های تماسی باشد.

۱۷- افزایش قدرت باروری

اثر عصاره آبی دانه های گشنیز بر قدرت باروری در رت‌های ماده مطالعه شد که شامل اثرات بر چرخه فحلی (مدت زمانی که در آن جنس ماده آماده باروری است)، لانه گزینی، از دست دادن رویان، سقط جنین، نقص جنین و سطوح پروژسترون سرم در روزهای ۵، ۱۲ و ۲۰ بارداری بود. عصاره در دوزهای ۲۵۰ و ۵۰۰ (میلی گرم / کیلوگرم، خوراکی) در روش وابسته به دوز باعث اثر ضد لانه گزینی قابل توجهی شد اما باعث سقط کامل نشد. درمان حیوانات در طول روزهای هشتم تا دوازدهم و دوازدهم تا بیستم بارداری هیچ گونه فعالیت سقط جنین قابل توجهی نداشت.
تغییر قابل توجهی در وزن و طول جنین‌های رت‌های درمان شده با عصاره گشنیز وجود نداشت و مورد غیرطبیعی در اندام‌های فرزندان متولد شده مشاهده نشد.
عصاره‌ها باعث کاهش قابل توجه در سطوح پروژسترون سرم در روز پنجم بارداری شد که می‌تواند مسئول اثر ضد لانه گزینی عصاره گشنیز باشد.

۱۸- تنظیم ضربان قلب

توانایی ضد آریتمی دانه‌های گشنیز در تاچی کاردیا (ضربان تند قلب) ناشی از باریم کلرید و برادیکاردی (کاهش ضربان قلب) ناشی از پتاسیم کلرید در رت‌ها ارزیابی شد. ضربان قلب و نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) در طول دوره آزمایشی ثبت شد. تغییرات در شاخص های زیستی بیوشیمیایی قلبی نیز پارامترهای مورد مطالعه بودند.
در گروه‌های کنترل مثبت (باریم کلرید و پتاسیم کلرید)، شاخص های زیستی قلبی به طور قابل توجهی در سرم افزایش یافت. مطالعه در دو فاز “درمانی” و “پیشگیرانه” انجام شد. در هر دو موارد درمانی و پیشگیرانه، در گروه تحت درمان با دانه های گشنیز افزایش سطوح آنزیم‌ها و شاخص‌های زیستی قلبی که افزایش یافته بودند، با مصرف دانه‌های گشنیز به طور قابل توجهی کاهش یافتند.
الگوی الکتروکاردیوگرام نشان داد که گیاه مورد مطالعه توانایی ضد آریتمی بسیار خوبی در فاز درمانی دارد. توانایی ضد آریتمی در فاز پیشگیرانه نیز امیدوارکننده بود اما در مقایسه با فاز درمانی کمتر بود.
درمان رت‌ها با گشنیز (۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) ضربان قلب را طبیعی کرد و آریتمی قلبی (اختلال در ریتم قلب) را کاهش داد.

۱۹- ضد سرطان

اثر بیوشیمیایی دانه‌های گشنیز بر پارامترهای لیپید در سرطان کولون ناشی از ۱،۲- دی متیل هیدرازین (DMH) در رت‌ها مطالعه شد. اثرات بیوشیمیایی دانه‌های گشنیز (پودر دانه‌های گشنیز ۱۰ درصد افزوده شده به رژیم غذایی) بر پارامترهای لیپیدی بافت در رت‌های مبتلا به سرطان کولون ناشی از ۱،۲- دی متیل هیدرازین (DMH) پس از ۱۵ هفته و ۳۰ هفته مطالعه شد. رژیم غذایی حاوی گشنیز فقط در مدت ۱۵ هفته اولیه‌ی مصرف ماده سرطان‌زا به رت‌ها داده شد.
در این مطالعه در گروه DMH (گروه کنترل) کاهش در غلظت کلسترول، نسبت کلسترول به فسفولیپید و افزایش قابل توجه در سطح فسفولیپید در مقایسه با گروه مصرف‌کننده گشنیز مشاهده شد. گروه تغذیه شده با گشنیز افزایش بسیار زیادی در وزن خشک مدفوع، استرول‌های خنثی و اسیدهای صفراوی مدفوع در مقایسه با گروه DMH داشت. بنابراین، گشنیز نقش محافظتی در برابر اثرات زیان‌آور حاصل از متابولیسم لیپید در سرطان کولون به صوت تجربی ایفا می‌کند.

۲۰- بهبود عملکرد عصبی – شناختی

در سال ۲۰۱۳ اثر استنشاق روغن فرار گشنیز (۱ درصد و ۳ درصد، روزانه، به مدت ۱۲ روز) بر عملکرد حافظه فضایی در مدل رت بیماری آلزایمر بررسی و نتایج آن در مجله Physiology & Behavior منتشر شد. قرار گیری در معرض روغن فرار گشنیز اثرات مثبت بر شکل‌گیری حافظه فضایی در رت‌های مبتلا به آلزایمر داشت.
با بررسی شاخص‌های استرس اکسیداتیو در بافت هیپوکامپی رت‌های مبتلا به آلزایمر، افزایش قابل توجه در فعالیت‌های خاص آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، لاکتات دهیدروژناز (LDH) و کاهش در فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) همراه با بالارفتن سطح مالون دی آلدهید (MDA) مشاهده شد.
روغن فرار گشنیز به طور قابل توجه باعث کاهش فعالیت‌های خاص آنزیم‌های SOD و LDH و افزایش فعالیت GPX شد و افزایش سطح MDA را تعدیل کرد.
بنابر نتایج این مطالعه می‌توان گفت استنشاق روغن فرار گشنیز اختلال حافظه فضایی را از طریق کاهش استرس اکسیداتیو در هیپوکامپ رت کاهش می‌دهد.

۲۱- تسریع کاهش وزن

دانه های گشنیز به طور سنتی برای پایین‌آوردن کلسترول استفاده می شوند. در مطالعه‌ای سنگ کیسه صفرا در موش های آلبینو از طریق خوراک‌دهی آن‌ها با رژیم غذایی پرچرب (HFD) به مدت ۸ هفته ایجاد شد. به رژیم غذایی پرچربِ گروه تحت درمان، پودر دانه گشنیز ۱۰ درصد افزوده شد. درصد افزایش وزن، سطوح کلسترول کل و درجه سنگ کلسترولی کیسه صفرا در حیوانات آنالیز شدند.
دانه‌های گشنیز در کاهش ایجاد سنگ کلسترولی کیسه صفرا، جلوگیری از کلسترول بالا و افزایش وزن بیش از حد در نمونه های حیوانی مورد آزمایش مؤثر بود. نتایج این مطالعه در سال ۲۰۱۸ در مجله Adv Res Gastroentero Hepato منتشر شد.